عجیب‌ترین ستاره راه‌شیری یک همدم دارد!

به گزارش پایگاه خبری تجهیز نیوز، ستارۀ تبی که درخشندگی‌اش به‌طور اسرارآمیزی نوسان می‌کند و در فاصله‌ی ۱۴۸۰ سال نوری در صورت فلکی ماکیان قرار دارد، در حقیقت منظومه‌‌ای دو ستاره‌ای است که از یک ستاره‌‌ی رشته‌ی اصلی نوع F و یک کوتوله‌ی قرمز کوچک‌تر، تشکیل شده است.

این ستاره با نام علمی KIC 8462852 که به افتخار فیزیکدان امریکایی، «تابِتا سوزان بویاجیان»، ستاره‌ بویاجیان یا ستاره تَبی نیز نامیده می‌شود، کاهش درخشندگی نامنظم و شدیدی را به شکل‌های متنوع نمایش می‌دهد طوری که این پدیده با تعریف یک سیاره‌ی فراخورشیدی در اطرافش در تضاد است.

این ستاره‌ی اسرارآمیز تاکنون توجه‌ی زیادی را به خود جلب کرده و برخی برای توضیح کاهش درخشندگی آن پیشنهادات زیادی را مطرح کرده‌اند؛ از ابرهای میان ستاره‌ای و گردش انبوه دنباله‌دارهای فراخورشیدی حول ستاره گرفته تا غبار پیراستاره‌ای یا ذرات حاصل از ذوب شدن ماه فراخورشیدی و یا یک اَبَرسازه‌ متعلق به بیگانگان فضایی در اطرافش.

“لوگان پی‌یرس”، اخترشناس رصدخانه‌ی استوارد و همکارانش از آمریکا و بریتانیا در مقاله‌ی خود عنوان کردند: «منحنی نوری این ستاره، کاهش درخشندگی شدیدی را نشان می‌دهد که علت آن هنوز نامعلوم است. در تصاویری که توسط دوربین فروسرخ نزدیک ۲ (NIRC2) مستقر بر تلسکوپ کِک ІІ در سال ۲۰۱۵ ثبت شدند، ستارۀ کم‌فروغی در موقعیت ۱.۹۳ ثانیه‌‌ی قوسی در شرق ستارۀ اول کشف شد، اما نقش آن به عنوان ستاره‌ی دوتایی یا تأثیر آن بر نوسانات نوری مشاهده شده هنوز نامعلوم است.»

اخترشناسان برای این پژوهش تصاویری را تجزیه و تحلیل کردند که تلسکوپ کِک در سال‌های ۲۰۱۴ (۲۸ عکس)، ۲۰۱۶ (۱۳ عکس) و ۲۰۱۹ (۱۰ عکس) ثبت کرده بود. به گفته محققان، ستارۀ اصلی KIC 8462852A، و همدم آن موسوم به KIC 8462852B با طیف نوری M2V هر دو دارای حرکتی ویژه و مشترک هستند که به‌طور گرانشی یک سامانه‌ی دوتایی را تشکیل می‌دهند. (حرکت ویژه یا Proper Motion حرکت یک ستاره در صفحه‌ی کره‌ سماوی است و بر حسب ثانیه‌ی قوسی در سال بیان می‌شود – م)

محققان بیان کردند: «از آنجایی که ستارۀ KIC 8462852B به‌طور گرانشی به ستارۀ اصلی مقید شده، فرض می‌کنیم که در مداری کپلری حول مرکز جرم سیستم دوتایی می‌چرخد. اگر جسمی در مدار دایره‌ای و عمود بر خط دید ما به فاصله‌ی ۸۸۰ واحد نجومی حول ستارۀ اصلی در حال گردش باشد و جرم کل سامانه نیز ۱.۹ برابر جرم خورشید باشد، سرعت آن ۱.۴ کیلومتر بر ثانیه و دورۀ تناوب آن ۱۸۶۰۰ سال خواهد بود.» اخترشناسان فکر می‌کنند بعید است که ستارۀ KIC 8462852B مستقیماً بر منحنی نوری ستارۀ اصلی تأثیر بگذارد.

آن‌ها در مقاله‌شان عنوان کردند: «با وجود آنکه به نظر نمی‌رسد این کشف توضیح مناسبی برای نوسانات منحنی نوری ستارۀ اصلی فراهم کند، اما می‌تواند منشاء احتمالی ناهنجاری‌های مداری در تکامل بلند مدت سامانه دوتایی باشد و سرانجام مدار اجرام در این سیستم را به آشوب بکشد. کسانی که برای توضیح نوسان درخشندگی ستارۀ KIC 8462852A تلاش می‌کنند باید از وجود ستاره‌ی همدمی آگاه باشند که در فاصله‌ا‌ی زیاد حول این ستاره گردش می‌کند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Astrophysical منتشر شده است.

منبع: بیگ بنگ