جستجوی یک سیاهچاله‌ گمشده

به گزارش پایگاه خبری تجهیز نیوز، اسرار پیرامون محل احتمالی یک سیاهچاله‌ی ابرجرم کشف شده است. علی‌رغم جستجو با تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه پرتو ایکس چاندرای ناسا، اخترشناسان هیچ شواهدی مبنی بر کشف یک سیاهچاله‌ی دوردست با جرم بین ۳ میلیارد و صد میلیارد برابر جرم خورشید در هیچ کجا نیافته‌اند.

این سیاهچاله‌ی گمشده باید در جایی، در مرکز خوشۀ کهکشانی آبل ۲۲۶۱ وجود داشته باشد که در فاصله‌ی تقریبی ۲.۷ میلیارد سال نوری از زمین، واقع شده است. تقریباً تمام کهکشان‌های بزرگ حاوی یک سیاهچاله‌ی کلان جرم هستند که دارای جرمی میلیون‌ها یا میلیاردها برابر جرم خورشید می‌باشد. از آنجایی که جرم یک سیاهچاله‌ی مرکزی متناسب با جرم کهکشانش است، اخترشناسان انتظار دارند که در مرکز خوشۀ کهکشانی آبل ۲۲۶۱ یک سیاهچاله‌ی کلان جرم وجود داشته باشد. به گفته محققان این سیاهچاله عظیم می‌تواند با برخی از بزرگترین سیاهچاله‌های شناخته شده در کیهان، رقابت کند.

چنین سیاهچاله‌هایی معمولاً در مراکز کهکشان‌ها یافت می‌شوند. اخترشناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ فضایی چاندرا که در سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۴ بدست آمده، کهکشان مرکزیِ بزرگ در مرکز آبل ۲۲۶۱ را جستجو کردند و به دنبال نشانه‌هایی از یک سیاهچاله‌ی کلان جرم بودند. آنها به دنبال ماده‌ای بودند که با رفتن به سمت سیاهچاله بیش از حد حرارت دیده باشد و پرتوهای ایکس را تولید کرده باشد، اما چنین منبعی را کشف نکردند.

در سال ۲۰۱۸، گروهی از دانشمندان از تلسکوپ چاندرا برای بررسی مشاهدات جدید و بیشتر از خوشه کهکشانی آبل ۲۲۶۱ استفاده کردند. آنها همچنین یک توضیح دیگر را در نظر گرفتند: چه می‌شود اگر این سیاهچاله از مرکز کهکشان میزبان خود دفع شده باشد؟ در حین ادغام دو کهکشان که احتمالاً در گذشته رخ داده تا آبل ۲۲۶۱ تشکیل شود، سیاهچاله‌های مرکزی در هر کهکشان ممکن است با یکدیگر ادغام شده باشند تا یک سیاهچاله‌ی بزرگ را تشکیل دهند. این رویداد خشن، می‌تواند “امواج گرانشی” ایجاد کرده باشد. اگر امواج گرانشی در یک جهت، قوی‌تر از جهت دیگر بوده باشند، این نظریه پیش‌بینی می‌کند که سیاهچاله‌ی جدید و حتی پرجرم‌تر از مرکز کهکشان در جهت مخالف رانده شده باشد. این رویداد «پس‌رفت سیاهچاله» نامیده می‌شود.

اخترشناسان تاکنون شواهد قطعی برای “پس‌رفت سیاهچاله‌ها” کشف نکرده‌اند و حتی نمی‌دانند که آیا سیاهچاله‌های کلان جرم به یکدیگر نزدیک شده‌اند، چه رسد به اینکه امواج گرانشی تولید کرده و در هم ادغام شده باشند. کشف سیاهچاله‌های کلان جرمِ در حال پس‌رفت دانشمندان را تشویق کرده تا با استفاده و توسعه‌ی رصدخانه‌ها، امواج گرانشی را از سیاهچاله‌های کلان جرمِ در حال ادغام کشف کنند.

بنابراین، اسرار این سیاهچاله‌ در خوشۀ کهکشانی آبل ۲۲۶۱ همچنان ادامه دارد. اگرچه آخرین جستجو ناموفق بوده، اما اخترشناسانی که در آینده به دنبال این سیاهچاله‌ی کلان جرم هستند، هنوز امیدوارند. وقتی تلسکوپ فضایی جیمز وب پرتاب شود، اخترشناسان باید بتوانند از قابلیت‌های آن، همراه با قابلیت‌های تلسکوپ چاندرا، استفاده کنند و خوشه کهکشانی آبل ۲۲۶۱ و سیاهچاله‌هایی از این قبیل را رصد کنند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Astrophysical Journal منتشر شده است.

منبع: بیگ بنگ