انقراض انسان‌ها یا عواید معدن تواران‌پشت؟

نزدیک به یک دهه است که میراث طبیعی و فرهنگیِ روستای تاریخی توران پشت و به طور خاص چشمه های آهکی این روستا در معرض نابودی به واسطه فعالیت های معدنی قرار گرفته است؛ فعالیت هایی که طبق شواهد و بنابر اطلاعات موجود، توسط یک پیمانکار در حریم این چشمه ها انجام می­شود و ۲۷۴ چشمه آهکی شگفت انگیز را در معرض نابودی کامل قرار داده است.

به گزارش پایگاه خبری تجهیزنیوز و به نقل از پایگاه خبری صبح ساباط؛ نزدیک به یک دهه است که میراث طبیعی و فرهنگیِ روستای تاریخی توران پشت و به طور خاص چشمه های آهکی این روستا در معرض نابودی به واسطه فعالیت های معدنی قرار گرفته است؛ فعالیت هایی که طبق شواهد و بنابر اطلاعات موجود، توسط یک پیمانکار در حریم این چشمه ها انجام می­شود و ۲۷۴ چشمه آهکی شگفت انگیز را در معرض نابودی کامل قرار داده است.

قریب به ده سال است که فعالان محیط زیست، کارشناسان میراث فرهنگی، مسئولان دهیاری توران پشت، برخی از فعالان رسانه و بسیاری از اهالی این روستا در تلاش هستند که به طریقی از نابودی چشمه های آب گرم آهکی که از آثار طبیعیِ نادر و کم شمار در کشور و جهان به شمار می­آید، ممانعت کنند؛ ولی فعالیت مخرب یک پیمانکار و بهره بردار معدن، در حریم این چشمه ها با مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت و علیرغم مخالفت ها کماکان ادامه دارد و چشمه های آهکی توران پشت را یکی پس از دیگری می خشکاند. با توجه به اهمیت موضوع، بشارت یزد جهت پیگیری آخرین وضعیت فعالیت ها در حریم این آثار طبیعی اقدام به تهیه گزارش و کسب اطلاعات از مسئولین و ارگان های مربوطه کرده است که در ادامه به تشریح نظرات دهیار محترم توران پشت و یک فعال محیط زیست خواهیم پرداخت.

لازم به ذکر است در راستای روشن شدن کامل موضوع و کسب اطلاعات از اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از نابودی چشمه های آهکی توران پشت، تلاش کردیم که پاسخ مدیر کل منابع طبیعی را نیز دریافت و در این گزارش درج کنیم ولی متاسفانه هیچ یک از این افراد تاکنون حاضر به پاسخگویی نشده اند. بدیهی است بشارت یزد در صورت تمایل این افراد به پاسخگویی، آماده انتشار پاسخ و جوابیه ارگان های مذکور و سایر مسئولان استانی در این زمینه خواهد بود.

گویا همه باید بمیرند که یک نفر می­خواهد بهره برداری کند!

به گزارش بشارت یزد، دهیار روستای توران پشت در رابطه با آخرین پیگیری ها در راستای توقف فعالیت معادن در حریم چشمه های این روستا گفت: ضعیف تر از آن هستیم که بتوانیم با کوه خوارها و زمین خوارها و ثروتمندان گردن کلفت مقابله کنیم! داستان نابودیِ چشمه های آهکی توران پشت این گونه پیش رفته که برای استفاده عده ای معدود، خلقی را نابود کرده اند.

«محمد رضا امیری» با اشاره به فعالیت یک پیمانکار در حریم چشمه های آهکی و آسیبی که به وسیله بهره برداری این شخص از معادن مجاور حریم این چشمه ها به این آثار وارد شده است، گفت: در حال حاضر در بستر چشمه هایی که ثبت آثار ملی شده، تنها یک معدن دار فعالیت دارد و تمام سود حاصل از این بهره برداری نیز به جیب همین شخص خواهد رفت. به نظر می­آید دیگران باید بمیرند که ایشان می­خواهند بهره برداری کند!

دهیار توران پشت افزود: پیمانکار معدنی که در حریم چشمه های آهکی فعالیت دارد، علاوه بر نابودی ۲۷۴ چشمه آهکی، مزارع مردم را نیز نابود کرده است. از چشمه های آهکی تقریبا چیزی نمانده است. تمامشان خشک شده اند. فعالیت های معدنِ شخص مذکور مدتی با پیگیری میراث فرهنگی تعطیل شد و از این بهره برداری جلوگیری به عمل آمد ولی مجددا از سال گذشته این شخص بهره برداری را از سرگرفت. در حال حاضر نیز وزیر میراث فرهنگی، مردم و طبیعت دوستان مدعی اند.

ادعای کارآفرینی در معدن توران پشت بی اساس است

وی با اشاره به اینکه این پیمانکار برای توجیه فعالیت مخرب خود ادعای کار آفرینی برای اهالی منطقه را مطرح می­کند، گفت: جالب است؛ ادعای کار آفرینی هم دارند! در صورتی که تمام فعالیت ها به وسیله ماشین آلات انجام می­شود و تعداد انگشتر شماری نیروی انسانی در این مجموعه فعال هستند که اینها هم از اتباع خارجی اند. بنابر این کارآفرینی به واسطه فعالیت این معدن نیز ادعایی غلط و بی اساس است.

امیری با اشاره به ارتباطات وسیع این پیمانکار با برخی افراد و ارگان های مختلف از جمله برخی خبرنگاران اظهار داشت: معدن دار مورد نظر در یک کار اشتباه دیگر با استفاده از نفوذ و ارتباطاتی که با اشخاص و ارگان های مختلف دارد، خبرنگاری را از حوزه ابرکوه به توران پشت آورد و گزارشی مبنی بر این که این شخص با فعالیت این معدن در منطقه کارآفرینی کرده است، تهیه کردد که در شبکه یزد نیز منتشر شد. از ریاست صدا و سیمای یزد خواستیم در اینباره ورود کند و از تکرار چنین مسائلی ممانعت به عمل آورد.

بهره برداری از معادن همیشگی نخواهد بود

وی با اشاره به پتانسیل گردشگری منطقه توران پشت و درآمد کلانی که می­توان از طریق گردشگری و بهره گیری از آثار طبیعی و میراث فرهنگی نادر این روستا همانند چشمه های آهکی، نصیب اهالی این روستا و استان کرد، گفت: فعالیت های معدنی و بهره برداری از معادن یک سرمایه گذاری و بهره برداری کوتاه مدت است؛ سنگ ها بار می­شود و می­رود و روزی هم تمام خواهد شد، ولی اگر به فکر آثاری مانند این چشمه ها باشیم و گردشگری را با استفاده از چنین آثاری تقویت کنیم و درآمدهای گردشگری را جدی بگیریم، سال های سال می­توانیم بهره برداری و در آمدزایی کنیم و ذره ای هم به محیط زیست آسیب وارد نمی­شود.

برخی تنها به حفظ پست و مقام خود فکر می­کنند

دهیار توران پشت در رابطه با نقش سازمان صنعت معدن و تجارت به عنوان متولی صدور مجوز این معدن و اقداماتی که این سازمان می­تواند جهت جلوگیری از فعالیت این معدن به عمل آورد، بیان کرد: سازمان صنعت، معدن و تجارت تنها به استفاده اقتصادی این معدن می اندیشد؛ آنها به چشمه اهمیتی نمی­دهند. چشمه برای طبیعت دوستان مهم است و علاقه مندان به آثار طبیعی و وحوشی که زیستشان در گرو حل و فصل چنین مسائلی است.

وی افزود: برخی از مدیران و مسئولان به فکر بقای سمت های خود هستند؛ برخی از این افراد می­دانند بقایشان به بقای معادن وابسته است و از این رو حاضر نیستند جایگاه خود را به خطر بیاندازند.

امیری در رابطه با اقداماتی که باید از سوی ارگان هایی مانند میراث فرهنگی در این راستا انجام شود هم گفت: بنده این موضوع را در بازدید مدیر کل جدید میراث فرهنگی از تفت به ایشان یادآور شدم و خواستار اقدام این اداره کل در این زمینه شدم که تاکنون نتیجه ای از این درخواست حاصل نشده است.

آیندگان بخاطر نابودی این چشمه ها ملامتمان خواهند کرد

دهیار توران پشت با اشاره به اینکه از زمان مسئولیتش تاکنون عده زیادی از گردشگران، متخصصان محیط زیست و مردم عادی از این چشمه ها بازدید کرده اند، گفت: آنچه در این بازدید ها خجالت آور است این است که اثری که ثبت ملی شده و قرار است در فهرست یونسکو نیز ثبت شود، توسط یک فرد در حال نابودی است و کسی هم نیست که جلوی این آقا را بگیرد. این حق مردم نیست. حق کشور نیست. روش درست مواجه با آثار طبیعی و میراث فرهنگی این گونه نیست. چقدر باید بی قانونی را تحمل کنیم؟ دیگر خسته شده ایم.

امیری در انتها با اشاره به اینکه باید هر چه سریعتر در راستای حفاظت از چشمه های آهکی و میراث فرهنگی توران پشت فعالیت این معدن متوقف شود، گفت: باید هرچه سریعتر جلوی این روال گرفته شود. این چشمه ها میراثی است که باید به خوبی آن ها را برای آیندگان حفظ و نگهداری کنیم. چنانچه این روال ادامه داشته باشد، آیندگان می­گویند: آمدند و خوردند و بردند و نابود کردند.

پاسخ سازمان صمت یزد در خصوص صدور مجوز معدن توران پشت

خبرنگار بشارت یزد با ارائه درخواستی به روابط عمومی سازمان صمت، خواستار مصاحبه با رئیس این سازمان پیرامون معادن توران پشت شد و سوالاتی درباره «تاریخ و مشخصات مجوز بهره برداری از معادن توران پشت» و «پاسخ نهادهای حافظ محیط زیست در خصوص بهره برداری از این معادن به سازمان صمت» و «دلایل صدور مجوز برای یک معدن دار علیرغم مخالفت میراث فرهنگی و توقف فعالیت این معدن در گذشته» و … را مطرح کرد که امکان مصاحبه با محمدرضا علمدار فراهم نشد و روابط عمومی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تنها به ارائه یک جوابیه اکتفا کرد که در ادامه می خوانیم:

« قبل از صدور پروانه اکتشاف هر محدوده معدنی کلیه استعلامات لازم طبق ماده ۲۴ قانون معادن (جهت تسریع در امر اکتشاف و بهره برداری از معادن، دستگاههای اجرائی و متولیان قانونی مربوط مکلفند حداکثر ظرف مدت دو ماه نسبت به استعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت جهت صدور پروانه اکتشاف اعلام نظر نمایند ) از ارگانهای ذی ربط بعمل می آید در صورت موافقت آن ارگانها نسبت به صدور پروانه اکتشاف اقدام میگردد. طبق مفاد قانون مذکور هرگونه عدم پاسخگویی در مهلت مقرر به منزله موافقت آن ارگان محسوب میگردد. لذا در خصوص تمام معادن این محدوده نیز استعلامات لازم انجام و مراحل صدور پروانه اکتشاف و پروانه بهره برداری طبق قانون انجام گردیده است. لازم به ذکر است در منطقه توران پشت معادن فعال دارای مجوز با سابقه چندین ساله می باشند و در سنوات اخیر مجوز بهره برداری معدنی جدیدی صادر نگردیده است، ضمن اینکه هر گونه صدور مجوز معدنی منوط به رعایت کامل قانون معادن و آئین نامه اجرایی مربوطه و از جمله ماده ۲۴ قانون معادن می باشد».

چشمه های آهکی از با ارزش ترین پدیده های زمین شناسی

یک فعال زیست محیطی و مدیر عامل تشکل محیط زیستی واقفین سبز نیز در گفت­وگو با بشارت یزد ضمن توضیح درباره چگونگی به وجود آمدن این چشمه ها و قدمت این آثار طبیعی اظهار داشت: این چشمه ها و گنبد های آهکی بر اساس مطالعات صورت گرفته یکی از با ارزش ترین پدیده های زمین شناسی هستند که از حرکت آب در مسیرهای آهکی و جوشیدن آب با این املاح در نقاط مستعد پدیدار می­شوند؛ قدمت این چشمه ها شاید به اندازه قدمت طبیعت باشد. برخی معتقدند چنین پدیده ای هزاران سال سابقه دارد.

سید عباس هاشمی در ادامه به تعداد اندک این چشمه ها در سراسر دنیا اشاره کرد و گفت: گفته می شود چنین مواردی در جهان نادرند. حدود ده مورد در دنیا  ذکر شده که خوشبختانه سه تای آن در ایران است و دو مورد از آن در استان کویری یزد واقع شده است.

وی افزود: به اعتقادم اگر می خواستیم چنین آثاری را به صورت مصنوعی ایجاد کنیم، نمی شد و یا درآمد چندین چاه نفت برای ایجاد و ادامه حیات آنها باید هزینه می شد.

مدیر عامل تشکل محیط زیستی واقفین سبز در پاسخ به پرسشی در رابطه با علت آسیب دیدن چشمه های آهکی در منطقه توران پشت گفت: علت اصلی آسیب بسیار روشن است؛ وقتی در چند قدمی این چشمه ها که از نظر قانون حریم قابل توجهی دارند به اسم معدن، حفاری وگود برداری می­شود؛ رگه های سنگها شکسته و آب به محل گودتر می­رود و چشمه ها و گنبدها به تدریج خشک ونابود می شوند.

مسئولین مانع وقوع فاجعه زیست محیطی در توران پشت شوند

وی افزود: متاسفانه این فاجعه زیست محیطی و میراث طبیعی به دست مدیران این مرز و بوم که باید خادم ملت باشند رخ می دهد؛ بی هیچ سر و صدا و فریاد و خروشی و بی هیچ اقدامی از سوی نهاد ها و مسئولان متولی امر.

این فعال زیست محیطی در ادامه به تشریح تبعات و زیان های حاصل از فعالیت های معدنی برای محیط زیست پرداخت و عنوان کرد: در رابطه با معادن نکات اساسی بسیاری وجود دارد که متاسفانه عمدتا از سوی مسولان رعایت نمی شود و منشا مصائب زیادی شده است.

هاشمی تصریح کرد: بی تعارف و اغماض می­گویم؛ تا زمانی که برآیند مدیریت کشور و استان بر این منوال باشد، به رفع اغلب مشکلات نباید چندان امیدوار بود؛ روز به روز چنانچه مردم لمس می کنند، اوضاع در هر زمینه بدتر هم شده؛ خصوصا در زمینه اولین حق بشر که حق نفس و حیات و برخوردی از محیط زیست سالم است.

کد خبر: ۱۴۰۱۷۱۰۰۱۲۳۰۰۷۲