اهمیت و نقش عملکرد مدیریت منابع انسانی در سازمان ها / دکتر سید محمدرضا حسینی علی آباد و دکتر ملیکا ملک آرا

تجهیز نیوز، منابع انسانی یکی از مهم ترین و با ارزش ترین دارایی هر مجموعه می باشد که بایستی مدیران و مسولان تمام تلاش خود را برای بالا بردن راندمان و بهره وری از این منابع بکار گیرند تا با مدیریت صحیح اولا بیشترین بازدهی از منابع موجود را داشته باشند و ثانیا ضمن حفظ نیرو های موجود با جذب و سازماندهی نیرو های جدید باعث رشد سازمان خود شوند. یکی از مهم ترین امتیاز ها و مولفه های شاخصی که میتوان با آن توان مدیریتی یک مدیر را سنجید، نحوه استفاده از منابع  موجود و ایجاد بازده حداکثری از منابع حداقلی می باشد که یکی از مهم ترین و حساس ترین منابع یک سازمان منابع انسانی می باشد. اگر بخواهیم تعریفی از مدیریت منابع انسانی داشته باشیم، به سراغ تعریف، گری دسلر، یکی از شناخته شده ترین افراد در حوزه مدیریت منابع انسانی باید رفت، او این چنین تعریف می نماید که مدیریت منابع انسانی، از میان وظایف و مسئولیت های مختلف مدیریتی، مسئولیت کلیه فعالیت‌ها و خط مشی‌های مربوط به کارکنان و نیروی انسانی سازمان را بر عهده دارد. به طور دقیق‌تر: جذب و استخدام همکاران و نیروی جدید، آموزش کارکنان، ارزیابی عملکرد کارکنان و پاداش دادن به آنها و به طور خلاصه ایجاد محیطی سالم و منصفانه برای کارکنان. مدیریت منابع انسانی، رویکردی استراتژیک و جامع برای مدیریت افراد است که کلیه مسائل مربوط به افراد در یک سازمان را مدیریت می کند. این رویکرد شامل پاداش و مزایا، استخدام، مدیریت عملکرد، توسعه سازمان، ایمنی، تندرستی، انگیزه کارکنان، ارتباطات، سیاستگذاری و آموزش است که البته صرفا محدود به موارد ذکر شده نیست. اما به طور کلی مدیریت منابع انسانی به منظور مدیریت کارمندان با تأکید بر اینکه آن ها به عنوان دارایی های تجارت هستند، استفاده می شود تا بتوان با مدیریت صحیح بهترین استفاده از این نیرو ها را برد. چرا که اگر بخواهیم مثالی در این باره ذکر کنیم میتوان از یک شرکت بعنوان سازمانی کوچک مثال زد که یکی از مهم ترین عوامل رشد و پیشرفت یک شرکت نحوه عملکرد کارکنان و کارمندان آن شرکت می باشد که نتیجه عملکرد انها چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم بر رشد و توسعه و همچنین افزایش ارزش شرکت نقش دارد. اما در راس کار مدیریت شرکت یکی از مهم ترین وظایفی که دارد این است که با سنجش صحیح شرایط و اطلاع داشتن از قابلیت های مورد نیاز(چه از نظر فنی و چه از نظر روانشناسی) برای هر یک از سمت ها و شغل های مورد نیاز نسبت به عضو گیری و استخدام در شرکت اقدام نماید. اما پس از جذب بهترین افراد نقش مدیریت بیشتر از قبل حس میشود چرا که مرحله دوم و اصلی مدیریت منابع نیروی انسانی از این مرحله اغاز میشود که  نیرو های جذب شده و شاغل در شرکت به بهترین نحو ممکن سازماندهی شده و آموزش ها و مهارت های لازم را کسب کنند و برایشان اهداف و خط مشی هایی تعریف شود که به هدف نهایی شرکت نزدیک باشد. برای مثال ایجاد طرح های تشویقی مناسب، ایجاد تارگت های منطقی و منصفانه، ایجاد فضای رقابتی  سالم  در بین کارکنان و حتی ایجاد امکانات و شرایط  ورزشی،تفریحی و رفاهی  و هزاران برنامه  مفید دیگر میتواند برای ایجاد انگیزه و مدیریت بهتر منابع انسانی  کارامد باشد. با توجه به مطالب بیان شده میتوان موارد ذیل را بعنوان مهم ترین وظایف مدیر منابع انسانی  بیان نمود:

۱_جذب افراد با خط مشی های از قبل تعیین شده و متناسب با نیاز کار و شرکت

۲_سنجش و گزینش صحیح هنگام استخدام و ایجاد شرایط استخدام سخت اما کار آسان

۳_سازماندهی و آموزش صحیح و کارامد برای کارکنان و همچین آموزش های حین کار و بازاموزی و ارتقا مهارت

۴_مدیریت مناسب پرسنل

۵_ایجاد شرایط برای انگیزه کارکنان مانند پاداش ها، تارگت های مناسب،طرح های تشویقی ،خدمات رفاهی و تفریحی و…

۶_اگاهی از فضای خارج شرکت و شرایط کاری سایر رقبا جهت جلو گیری از رفتن کارکنان به شرکت های دیگر

۷_ایجاد مزایای شغلی صحیح مانند بیمه های تامین اجتماعی،بیمه تکمیلی،بیمه عمر و پس انداز برای کارکنان و فرزندان و تسهیلات و کمک های نقدی و غیر نقدی متناسب با شرایط

۸_ ارزیابی منصفانه و عادلانه نحوه عملکرد کارکنان و گزارش به مدیران بالاتر جهت تشویق یا جریمه کارکنان

نکته نهایی این که با توجه به موارد مطرح شده نیاز به  مدیریت صحیح منابع انسانی به شدت احساس میشود و جز لاینفک یک سازمان میباشد اما بسیاری از افراد معتقد هستند که شرکت های کوچک نیاز به مدیریت منابع انسانی ندارند و صرفا مدیر اجرایی قابلیت انجام تمام این مسولیت ها را دارد اما پس از مطالعه و تحقیق در این مورد میتوان پیشنهاد داد که با توجه به وظایف مهم مدیران منابع انسانی و همچنین وظایف و مسولیت های حساس مدیران اجرایی در شرکت ها و سازمان های کوچک هم باید الزامی به مدیریت صحیح منابع انسانی داشته باشیم به همین دلیل علاوه بروجود مدیر اجرایی ، داشتن مدیر منابع انسانی نیز بسیار مفید و کارامد خواهد بود چرا که اگر برنامه ها و استراتژی های نوین مدیریت منابع انسانی به صورت کامل و دقیق اجرا شود شاهد رشد شرکت و سازمان خواهیم بود.

به قلم:

دکتر سید محمدرضا حسینی علی آباد –

دکتر ملیکا ملک آرا