معرفی باغ صاحب آباد

براساس منابع، بانی شکل گیری باغ و میدان صاحب آباد را خواجه شمس الدین محمد جوینی وزیر اعظم هلاکوخان میدانند.این باغ یکی از مهمترین ابنیۀ تاریخی دوران آق قویونلوها است.«…. جهانشاه دولتخانه را این جا آورده، این باغی بوده موسوم به صاحب آباد منسوب به صاحب سعید شهید خواجه شمس الدین محمد جوینی صاحب دیوان ممالک …» (کربلایی، ۱۳۴۴: ۴۷۰).

«با استناد به مقدمۀ کتاب تاریخ جهانگشای جوینی، وی در ساحل شمالی مهران رود تبریز، باغ بزرگ زیبایی ساخت و عمارتی شاهانه در وسط آن بنا کرد که بعدها به باغ صاحب آباد معروف شد» (کارنگ، ۱۳۷۴: ۱۶۰). این مکان در زمان حکومت اوزون حسن، مقر حکومتی آق قویونلوها شد.«… کاخ حسن بیگ چنان باشکوه است که تاکنون در ایران همانندی نداشته است. کاخ را در مرکز باغی بزرگ و زیبا نزدیک شهر ساخته اند که فقط نهری در سمت شمال، قصر و شهر را از همدیگر جدا میکند. در آن محوطه مسجدی زیبا نیز ساخته اند که بیمارستانی مجهز و سودمند بدان پیوسته است. این کاخ را به زبان فارسی”هشت بهشت” خوانند که در زبان ما به معنای “هشت بخش” است زیرا هشت قسمت شده است ….» (دالساندی و دیگران، ۱۳۸۱: ۴۱۴). چنانکه از منابع مشهود است، مجموعۀ میدان و باغ صاحب آباد جزء بناهای حکومتی ـ سکونتگاهی است. نظم ساختار باغ بر پایۀ نظم هندسی قرار داشته که عنصر شاخص آن، قرارگیری اجزاء بر اساس نظم بوده است. بر اساس منابع، کاخ را در وسط باغی با صفه ای قرار ساختند و در هر گوشۀ این صفه، فواره هایی به شکل اژدها از مفرغ ساخته شده بود، هنرمندی و مهارت در ساخت آن به حدی بود که گویی اژدهاها جان داشتند.امروزه تنها نام و یاد این مجموعه باقی مانده و تغییرات به وجود آمده در طول تاریخ باعث از بین رفتن شکوه و عظمت باغ گردیده است.