امین خدابخشی کارشناس عمران و شهرسازی؛ روابط شهرداری و شورای شهر

امین خدابخشی کارشناس عمران شهرسازی ؛ شهر به عنوان بارز ترین مظهر تمدن و زیست بشر،عرصه ای است که انتظام و نظم حقوقی خاصی را طلب می کند.شهرداریها و شوراها از مهمترین نهادهای حقوق عمومی هستند که در گستره شهر فعالیت می نمایند و از این رو نظام حقوقی آنها در خور مطالعه می باشد. شخصیت حقوقی شوراها و شهرداریها ، نظام حقوقی خاصی را ایجاد نموده است که این نهاد را از یکسو در تعامل نزدیک با مقتضیات و نیازهای عمومی مردم قرارداده است و از سوی دیگر آنرا به موسسه ای برای انتقال و توزیع خدمات دولت و واسطه ارتباط شهروندان با حاکمیت ملّی تبدیل نموده است.شورا ها نیز به عنوان ارکان تصمیم گیری، بستری برای تحقق حاکمیت محلی مردم و اداره امور هر شهر توسط نمایندگان منتخب هستند.در نظام عدم تمرکز ایران، شهرداریها عملاً به عنوان بازوی اجرایی شوراها قلمداد شده و مقررات وسیعی که برای تنظیم روابط شورا و شهرداری وضع شده است،پیچیدگیهای خاصی را ایجاد نموده است.اصول و مبانی ورود شورا در مدیریت شهر و حوزه صلاحیت شورا در وضع الزامات حقوقی برای شهرداریها و تبیین نظارت پذیری و اطاعت پذیری شهرداریها از شوراها همگی مواردی هستند که نیازمند بررسی حقوقی می باشند و حقوق شهری به عنوان گرایشی نوین از حقوق عمومی بیش از هر چیز نیازمند تبیین جایگاه حقوقی شورا در برابر شهرداری و همینطور بالعکس است؛چرا که مهمترین نهاد مرتبط با اعمال شهرداری که از اختیارات وسیعی بهره مند می گردد،شورا ها تلقی می شوند. صبغه تقنینی شوراهای شهر در حوزه محلی و اختیارات وسیع ایجاد قواعد الزام آور برای شهرداری ها،ماهیت حقوقی عملکرد شهرداری را به عنوان نهاد عمومی متولی امور محلی دگرگون کرده است و از این رهگذر ضرورتهای جدیدی را در ابعاد حقوقی ایجاب نموده است که منوط به تحلیل این دو نهاد در کنار یکدیگر می باشد.قرابت و تعامل گسترده شهرداری و شورا موجب شده است که در دیدگاه عمومی به عنوان یک نهاد واحد و یکسان قلمداد شده و مجموعه این دو، به عنوان نهاد محلی در حوزه شهری محسوب شود؛در حالی که پیچیدگیهای به وجود آمده در روابط این دو، دشواریهای حقوقی را پدید آورده که تحلیل و تبیین آن از رسالتهای حقوق عمومی به شمار می رود.