بارش باران‌های سیل‌آسای نوروز سال گذشته در سراسر کشور، بر اساس اعلام‌های دوره‌ای میراث فرهنگی تا پایانِ فروردین ۱۳۹۸، ۷۳۰ اثر تاریخیِ ۲۵ استان کشور را دچار آسیب کرد، هر چند در آن زمان میزان آسیب‌ها به صورت دقیق مشخص نبودند، اما به مرور زمان، این آسیب‌ها بررسی شد و زخم‌های برخی از آن‌ها با مرمت‌های اضطراری، التیام یافت.

به گزارش ایسنا، در این شرایط بودند آثاری که مرور زمان و برخی اتفاقات غیرمترقبه دیگر سیل را بهانه‌ای برای نشان دادنِ آسیب‌های جدی‌تر واردشده به آن‌ها کرد، که بند میزان سازه‌های جهانی شوشتر نیز از این اتفاق مبرا نبود.

 با بارشِ باران‌های سیل‌آسا در فروردین سال گذشته، بارها از وضعیت نامناسب این سازه‌ جهانی خبر رسید، حتی فرهاد عزیزی – مدیر کل اداره پایگاه‌های میراث جهانی – نیز سوم اردیبهشت سال گذشته در گفت‌وگو با ایسنا، وضعیت «بند میزان» را نامناسب ارزیابی کرد و گفت:‌ در آخرین دور بازدیدها در زمان حضور کارشناس یونسکو از ۲۲ تا ۲۴ فروردین «بند میزان» همچنان زیر آب بود، اما در روزهای قبل از این تاریخ، که آب در این بخش فروکش کرده بود، بررسی‌ها ترک‌های عمیقی در بنا را نشان می‌دادند.

داستانِ این ترک‌های عمیق اما همچنان در حدِ همان حرف باقی ماندند، چون باید منتظر فروکش کردن آبِ سیلاب‌ها می‌ماندند تا  فرصت بررسی ترک‌های ایجادشده را داشته باشند.

اما دستِ‌کم در رسانه‌ها هیچ خبر دیگری از رسیدگی مناسب به این ترک‌ها منتشر نشد تا همین چند روز قبل یعنی سوم آذر که  محمدرضا بهادری – مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی ـ تاریخی شوشتر – بعد از بارشِ باران‌های شدیدی که بار دیگر سازه‌های آبی شوشتر را زیر آب برد، به ایسنا اعلام کرد:‌ «هیچ اتفاق غیرطبیعی و خاصی در بند میزان رخ نداده است. از دو روز پیش که بارندگی‌ها آغاز شد و سطح آب در حال بالا آمدن بود، کارشناسان پایگاه به طور مستمر درحال پایش و مستندنگاری بند میزان و سایر آثار مجموعه سازه‌های آبی ـ تاریخی شوشتر هستند که براساس آن، روز گذشته گزارشی از همه آثار دریافت کردیم و خوشبختانه به جز دو یا سه نقطه که دچار آسیب جزیی شده‌اند و در حال بررسی آن‌ها هستیم، سایر نقاط مجموعه سالم هستند و مشکل خاصی وجود ندارد.»

اما جای سوال است که در طول یک سال گذشته آیا تا کنون هیچ اقدامی برای برطرف کردن ترک‌های عمیقی که اداره کل پایگاه میراث جهانی وزارتخانه نیز از ان مطلع شده بود، انجام نشده یا پیش‌بینی برای احتمال بارندگی‌های بعدی در این محوطه‌ جهانی که تقریبا هر سال آن را با گوشت و پوست خود لمس می‌کند، انجام نداده‌اند؟

این موضوع نه تنها بند میزان سازه‌های آبی شوشتر که محوطه هفت تپه، چغازنبیل و شوش در همان استان خوزستان، سازه‌های آبی لرستان، قلعه فلک‌الافلاک، بافت تاریخی بروجرد در لرستان، روستای تاریخی یوش، مجموعه فرح‌آباد ساری در استان مازندران، بافت تاریخی دهدشت در کهکیلویه و بویراحمد، بافت تاریخی گرگان و دیوار تاریخی‌اش در استان گلستان و پل تاریخی کن در پایتخت و صدها بنا و محوطه‌ تاریخی دیگر را آن‌قدر درگیر کرده بود که در همان زمان میزان دقیق خسارت واردشده را ۶۷۹ میلیارد اعلام کردند.

اما بعد از ان کمتر خبری از آخرین اقداماتِ انجام‌شده برای ساماندهی و مرمتِ آثار آسیب‌دیده منتشر شد.

بند میزان سدی است در شوشتر و ساخته دست انسان مربوط به دوره ساسانیان که تا امروز پابرجا است. ساختن بند میزان شوشتر را به شاپور اول ساسانی نسبت می‌دهند. بند میزان شوشتر در تاریخ هشتم خرداد ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۳۳۱ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۹ این بند به همراه ۱۵ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (پنجم تیر ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی ـ تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.

خبرنگار ایسنا تا زمان ارسال این گزارش تلاش کرد تا در صحبت با فرهاد عزیزی – مدیر کل اداره پایگاه‌های میراث فرهنگی – درباره‌ آخرین اقدامات انجام‌شده برای این اثر جهانی صحبت کند، اما موفق به گرفتن ارتباط با وی نشد.

انتهای پیام