تصاویر کم‌نظیر از آبزیان فوق‌سیاه، راز سیاهی آنها فاش شد

اینکه چرا سیاه‌ترین ماهیان اعماق دریا اینقدر سیاهند معمایی بود که رازش اخیرا فاش شد، در پژوهشی که با عکس‌های بی‌کیفیت شروع شد.

دکتر کارن ازبورن از از موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونین در واشنگتن می‌گوید: “نمی‌توانستم یک عکس خوب بگیرم، فقط سایه ماهی می‌افتاد”.

“هر عکسی می‌گرفتم خیلی بد بود، خیلی ناامیدکننده بود. بعد متوجه شدم اینها پوست بسیار عجیبی دارند، رنگشان بسیار سیاه است و تمام نور را جذب می‌کند”.

مطالعه دقیق او نشان داد پوست سیاه‌تر از سیاه این ماهی نور را کامل جذب و عکاسی از آن را سخت می‌کند. دانشمندان می‌گویند این خاصیت باعث استتار کامل این موجودات می‌شود.

در عمق اقیانوس، جایی برای پنهان شدن از شکارچیان وجود ندارد به همین دلیل این “سیاهی مطلق” باعث می‌شود این جانوران تقریبا نامرئی شوند. از این یافته که در نشریه “Current Biology” شرح داده شده، می‌توان در ساخت اجسام جدید “فوق سیاه” استفاده کرد، مثلا برای پوشش داخلی تلسکوپ و دوربین.

بر اساس این تحقیق، چندین گونه ماهی فوق سیاه، مستقل از هم اما دقیقا با همین ترفند تکامل پیدا کرده‌اند. دکتر ازبورن توضیح داد: “شکل و اندازه رنگدانه‌های پوست آنها کاملا مناسب این است که هر پرتو نوری را که جذب نمی‌کنند به سمت خود پراکنده کنند.”

چندین گونه ماهی فوق سیاه، مستقل از هم با پوستی که نور را کامل جذب می‌کند تکامل پیدا کرده‌اند

این رنگدانه‌ها، به هم فشرده در لایه نازکی از پوست قرار دارند و “به همین دلیل به جای انعکاس نور، آن را به خود این لایه بازمی‌تابانند؛ یعنی مثل تله نور عمل می‌کنند”.

دکتر ازبورن باتلاش فراوان سرانجام توانست از گونه‌های فوق‌سیاه اعماق اقیانوس که درباره‌شان تحقیق می‌کرد عکس‌های خوبی بگیرد.

پوست جاذب نور استتار موثری در ژرفای تاریک اقیانوس است

درماندگی او در گرفتن عکس خوب از این گونه‌ها سبب شد وقتی عکس‌های خوبی گرفتند، او و همکارانش با دقت زیادی آنها را بررسی کنند، با دقتی میکروسکوپی.

محققان می‌گویند پوست این آبزیان نور را کاملا جذب می‌کند و باعث استتار کامل آنها در ژرفای اقیانوس می‌شود. در آن عمق نور کمی هست و گونه‌های دیگر از جمله گونه‌های شکارچی هم هستند که خود نور فلورسنت تولید می‌کنند.

دکتر ازبورن می‌گوید: “بنابراین شما نمی‌دانید نور از کجا ممکن است بیاید. زندگی در اعماق اقیانوس مثل قایم‌باشک در زمین فوتبال است، بهترین راه این است که رنگتان را سبز کنید و با چمن قاطی شوید. رنگ فوق‌سیاه به زنده ماندن این گونه‌ها کمک می‌کند”.

تلاش او برای گرفتن عکس‌های واضح از این آبزیان فوق‌سیاه که همه در عمق بیش از ۲۰۰ متری اقیانوس زندگی می کنند، در نهایت به ثمر رسید. او می‌گوید “نورپردازی‌اش بسیار خاص بود و البته می‌پذیرد که “فتوشاپ زیادی هم انجام شد”.