آشنایی با شغل تراشکاری

کم نیستند جوانانی که کار فنی را بر هر شغل دیگری ترجیح می‌دهند و با اشتیاق فراوان به دنبال تحقق آرزوها و علاقه‌های خود هستند. گاهی این علاقه‌ها به دلیل نبود سرمایه کافی به یاس تبدیل می‌شود و گاهی هم یک علاقه به دلیل نبود مشاور و راهنمای دلسوز مسیر خود را تغییر می‌دهد.

به گزارش پایگاه خبری تجهیز نیوز، شاید اگر یک جوان تحصیل‌کرده صحبت از راه‌اندازی یک کسب‌وکار کند تمامی پیشنهادات اطرافیان در حد داشتن یک دفتر کار شیک همراه با چند کارمند باشد حال اینکه کسب‌وکار چه میزان سوددهی دارد و تا چه اندازه به رویاها و علاقه صاحب کسب‌وکار نزدیک است، اهمیتی ندارد. کارهای فنی یکی از مشاغل سخت اما برای عده‌ای جذاب و در عین حال سودآور هستند.

یکی از این مشاغل تراشکاری است که شاید در نگاه بسیاری یک شغل مناسب برای جوانان نباشد اما این کسب‌وکار علاوه بر اشتغال‌زایی می‌تواند منبع درآمد مناسبی هم باشد. این گزارش تلاش می‌کند تا با بررسی یک کارگاه تراشکاری ابعاد مختلف این کار را به تصویر بکشد.

راه‌اندازی یک تراشکاری به مجموعه‌ای از ابزارآلات و یک ملک مناسب در یک منطقه غیرمسکونی نیاز دارد. تمامی موارد یادشده نیاز به سرمایه‌ای دارند که به راه‌اندازی این کسب‌وکار کمک می‌کند.

برای راه‌اندازی یک کارگاه تراشکاری هزینه‌های متفاوتی نقل می‌شود. گاهی این هزینه‌ها بسیار بالا و در برخی مواقع هم هزینه یادشده متوسط به نظر می‌رسد. برای نتیجه‌گیری بهتر باید تمامی ابعاد را با در نظر گرفتن سرمایه اولیه بررسی کرد.

سرمایه اولیه: بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسب‌وکار؟ این سرمایه در چه بخش‌هایی هزینه می‌شود؟ تجهیزات موردنیاز این کسب‌وکار چه میزان از سرمایه را از آن خود می‌کنند؟

راه‌اندازی یک کارگاه تراشکاری نیاز به یک مغازه نیمه تجاری در یک منطقه غیرمسکونی دارد. ابعاد این مغازه حداقل باید ۴ در ۶ باشد. به عبارتی تجهیزات موردنیاز برای راه‌اندازی کارگاه تراشکاری به یک فضای حداقل سی متری نیاز دارد. در حال حاضر شهرک‌های مختلف در تمامی شهرهای کشور برای فعالیت‌های نیمه‌صنعتی و فنی راه‌اندازی شده که بیشتر آن‌ها در حوالی شهر قرار دارند.

این فضاها بیشتر در اختیار فعالیت‌هایی مانند مکانیکی، ریخته‌گری، تراشکاری، تولیدات نیمه‌صنعتی، قطعه‌سازی، جوشکاری و… قرار دارد. به‌صورت معمول هر مغازه مناسب تراشکاری حدود ۳۰ میلیون ودیعه و ۲ میلیون در ماه اجاره نیاز دارد. البته هر چه میزان ملک بزرگ‌تر و در فضایی صنعتی‌تر قرار بگیرد میزان اجاره‌بها هم بیشتر می‌شود.

یک کارگاه تراشکاری در ابتدا نیاز به یک ماشین تراش، یک ماشین فرز و دریل ایستاده دارد. همچنین در کارگاه مواد اولیه و ابزارآلات خرد نیز موردنیاز است. البته با گذر زمان کارگاه هم‌زمان با بالا رفتن سفارش‌ها باید ماشین تراش متوسط، میل تراش، ماشین‌های سنگ‌زنی و انواع سوهان‌ها را به لیست ملزومات خود اضافه کند؛ اما در مراحل اولیه کسب‌وکار ماشین تراش، دریل ایستاده، دستگاه فرز، جعبه ابزارآلات و یک سوهان می‌تواند نیازها را برآورده سازد.

محمد علی صفیاء  یکی از تراشکاران ماهر در استان خوزستان می گوید «راه‌اندازی کارگاه در مرکز شهر تقریبا غیرممکن است و یک کارگاه تراشکاری حتما باید در فضاهای نیمه‌صنعتی باشد. درست است که تراشکاری در دسته مشاغل سخت قرار می‌گیرد اما اگر این کسب‌وکار رونق بگیرد درامد مناسبی برای آن به دست می‌آید برای این کار در وهله اول باید کارگاه را در فضایی دایر کرد که تعداد رقیبان کمتر باشد.

برای بهبود کسب‌وکار هم حتما باید با روش‌های سنتی و دستگاه‌های دسته دوم و قدیمی خداحافظی کرد. در حال حاضر این حرفه تحت تاثیرتکنولوژی قرارگرفته و تمامی دستگاه‌ها به‌صورت حرفه‌ای و پیشرفته است.»

برای گسترش میزان سفارش‌ها می‌توان توجه ویژه‌ای به خدماتی مانند تعمیرات، بازسازی، نوسازی یا تولید مقطعی چند قطعه یدکی داشت. این خدمات می‌تواند شامل تعمیر انواع پمپ‌های آب، موتور آسیب‌دیده الکتروموتورها، تعمیر قطعات خودروهای سبک مثل شفت بریده استارت، یا خودروهای سنگین و کشاورزی، راه‌سازی و معدنی مثل پمپ هیدرولیک، هیدرو موتور یا قطعات بریده‌شده، شکسته و جوشکاری شده‌ای که باید اصلاح و از نو سایز شوند و… باشد. برای موفقیت بیشتر و بالا رفتن میزان سفارش‌ها بهتر است یک کارگاه تراشکاری در نزدیک صنف ماشین ساز، قالب‌ساز و یا صنف تعمیرکاران باشد.»

چالش‌ها و ریسک‌ها: کسب‌وکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسب‌وکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟

یکی از چالش‌های اصلی این کار سفارش گیری است زیرا میزان فعالیت کارگاه به میزان سفارش‌های بستگی دارد و نمی‌توان ریسک تهیه مواد اولیه را به جان خرید و منتظر سفارش ماند.

همچنین در مواقعی مواد اولیه به‌صورت روزشمار دچار نوسان قیمتی می‌شوند و این موضوع بر روی درآمد و دستمزد و سود خالص کار تاثیر می‌گذارد. همچنین دستگاه‌ها پس از مدتی نیاز به احیاء و یا تعویض قطعه‌ای دارند که در حال حاضر و با توجه به تغییرات بسیار زیاد محصولات و به‌روزرسانی دستگاه‌ها گاهی با مشکل نبود قطعه مواجه می‌شود و باید کل دستگاه با یک دستگاه جدید جایگزین شود که این موضوع هزینه زیادی را بر دوش صاحب کسب‌وکار می‌گذارد.»به گفته محمد علی صفیاء «یک کارگاه تراشکاری با چالش بزرگی به نام ایمنی محیط کار روبه‌رو است. متاسفانه دستگاه‌های بسیاری وجود دارند که ممکن است در طول شبانه‌روز به کارگران و یا استادکاران آسیب برسانند. از سوی دیگر کوچک‌ترین غفلت در این کارگاه‌ها باعث بالا رفتن میزان ضایعات شده و ممکن است علاوه بر آسیب بدنی به استادکار و یا کارگر بخش قابل‌توجهی از مواد اولیه سفارش گرفته‌شده را از بین ببرد.

اگر ریسک‌ها و چالش‌های موجود این کسب‌وکار را درست و مناسب شناسایی کنیم حتما کسب‌وکار رونق می‌گیرد و رونق کسب‌وکار همیشه بر میزان اشتغال‌زایی و کسب درآمد تاثیر دارد. سوال اینجاست که این کسب‌وکار در بخش واقعی اقتصاد چه نقشی دارد.

میزان اشتغال‌زایی این کسب‌و‌کار چقدر است؟ این کسب‌و‌کار برای چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟

بررسی میزان اشتغال‌زایی یک کسب‌وکار به عوامل مختلفی بستگی دارد. گاهی یک کسب‌وکار کوچک می‌تواند برای چندین نفر اشتغال‌زایی کند. کارگاه تراشکاری در دسته مشاغل نیمه‌صنعتی قرار دارد ازاین‌رو نمی‌توان آن را با یک کارگاه صنعتی با گردش مالی بالا و میزان سفارش‌های حجیم مقایسه کرد اما این کسب‌وکار هم به‌نوبه خود می‌تواند افرادی را صاحب شغل کند.

محمد علی صفیاء در این باره می‌گوید: در یک تراشکاری با چهار دستگاه حدود هشت نفر فعالیت می‌کنند. به عبارتی هر دستگاه با یک استادکار و یک کارگر کار می‌کند. اگر تعداد دستگاه‌ها بیشتر شود تعداد کارگران هم بیشتر می‌شود. به‌طور متوسط یک کارگاه با سه دستگاه می‌تواند ماهیانه ۱۰۰ سفارش را پاسخگو باشد.