احیای پخت و ثبت ملی خشیل

خشیل یکی از غذاهای محلی، لذیذ و مقوی استان اردبیل است که با بلغور گندم پخته می‌شود، با ثبت این غذا در فهرست آثار ناملموس کشور روند احیای آن آغاز شد.

بلغور گندم که از مواد اصلی مورد استفاده در خشیل بوده یکی از مواد غذایی سنتی استان است و در عین حال از نظر مواد مغذی بسیار ارزشمند است که متاسفانه در حال حاضر از الگوی غذایی مردم تا حدود زیادی حذف شده است، مصرف بلغور می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از بروز بسیاری از بیماری‌ها داشته باشد.

غلات از جمله مواد اصلی مورد استفاده در برخی غذاهای سنتی اردبیل بوده، غذاهایی که به دلیل کالری بالا در فصول سرد سال بیشتر استفاده می‌شد و سازگار با محیط بوده است که یکی از این غذاهای دارای غلات، خشیل است،  طعم خوب این غذا باعث می‌شده افراد خانواده با اشتیاق غذای طبخ شده را مصرف کنند.

خشیل بیشتر در وعده غذایی صبحانه مصرف می‌شود، این غذای سنتی یکی از خوراکی های محلی و بومی استان اردبیل است که به دلیل استفاده از شیره خرما(گاهی بسته به نوع محصول بومی به جای شیره خرما از شیره انگور و دوشاب توت نیز استفاده می‌شود) و بلغور گندم، بسیار مقوی بوده و برای حفظ سلامت بدن مفید است.

 این غذا منبع سرشاری از مواد معدنی مورد نیاز بدن بوده و دارای آهن، فسفر و روی است، از این غذای سنتی برای سرفه، نرم‌کننده سینه و رفع گرفتگی صدا، تقویت افراد ضعیف و نیز خون‌سازی استفاده می‌کنند.

این غذا در شمال استان اردبیل به دلیل کشت غالب گندم در منطقه مغان بیشتر از سایر نقاط رایج بوده و در حال حاضر نیز از سوی خانوارهای روستایی و عشایری و حتی شهری طبخ قرار می‌شود، اما با توجه به اینکه خشیل به دلیل تغییر ذائقه نسل جوان و گرایش به فست فودها در معرض فراموشی بوده ثبت مهارت پخت آن در فهرست میراث ناملموس کشوری گامی اساسی برای احیای آن به شمار می‌رود.

با توجه به اهمیت این موضوع اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل با انجام تحقیقات میدانی و تهیه پرونده ثبتی توانست خشیل را به ثبت ملی برساند تا با معرفی آن گامی در مسیر حفظ هویت ملی و قومی این منطقه ‏برداشته و با تشویق جوانان و کودکان به مصرف این گونه غذاها، علاوه بر تضمین سلامت جسمی آنها، باعث احیا و رونق آن شود.